یکی از موضوعاتی که ممکن است در زندگی با آن مواجه شویم توقع داشتن از دیگران است، اینکه انتظار داشته باشیم نزدیکان‌مان برای‌مان کار خوبی انجام دهند، مخصوصا وقتی ما کار خوبی برای فردی انجام می‌دهیم اما طرف مقابل‌مان آن را برای‌مان جبران نمی‌کند، در این جور مواقع بیشتر به این موضوع دچار می‌شویم

این نوع طرز فکر و عادت که مثلا کار خوبی برای کسی انجام داده باشیم و حتی انجام نداده باشیم ولی از دیگران توقع و انتظار داشته باشیم, باعث می‌شود از آنها دل‌خور و ناراحت شویم که چرا کار خوبی که باب‌میل و مورد پسند ماست را انجام نداده‌اند، در نتیجه بر روی روابط‌مان در ابعاد مختلف زندگی^{*شخصی، خانوادگی، کاری و اجتماعی*} با دیگران تأثیر منفی می‌گذارد

برای اینکه توقع نداشته باشیم می‌توانیم این کارها را انجام دهیم

خودمان را قانع کنیم از دیگران توقع نداشته باشیم تا کار خوبی برای‌مان انجام دهند، این مورد بالاترین حد رهایی از توقع و انتظار داشتن است و باعث می‌شود مسئولیت زندگی‌مان را تمام و کمال بر عهده بگیریم

وقتی کار خوبی برای کسی انجام می‌دهیم منتظر جبران نباشیم، این انتظار جبران در قبال لطفی که داشته‌ایم تا موقعی که برآورده نشود باعث رنجیدن ما می‌شود؛ بهتر است بپذیریم همین‌که کار خوبی انجام داده باشیم و موجب رفع نیاز، مشکل و یا باعث راحتی و خوشحالی کسی شده باشیم کافی است, همان‌طور که حافظ سروده است “تو بندگی چو گدایان به شرطِ مزد مکن”

انتظارات غیرمنطقی‌مان را فراموش کنیم، شاید پاراگراف‌های بالا گاهی برای‌مان ممکن شوند اما توقع و انتظارات غیرمنطقی و نادرست هیچ موقع محقق نمی‌شوند. ممکن است گاهی توقعاتی داشته باشیم که اگر فرد دیگری آنها را از ما داشته باشد برایمان عجیب به نظر برسند؛ برای اینکه حال‌مان خوب باشد بهتر است این نوع توقعات را برای همیشه فراموش کنیم

بنابراین خوب است زمانی که حس توقع و انتظار داشتن در ما به وجود می‌آید به مواردی که گفته شد توجه داشته باشیم تا به درستی از آنها رهایی پیدا کنیم؛ در زندگی هر چقدر کم‌توقع‌تر باشیم و سطح انتظارات‌مان را را کم‌تر  کنیم زندگی راحت‌تری خواهیم داشت مخصوصا اگر از هیچ‌کس توقع و انتظار نداشته باشیم. حتی رسول خدا(ص) با آنکه پیامبر و برگزیده‌ی خداوند بودند بسیاری از کارهای شخصی‌شان را خودشان انجام می‌دادند و توقع و انتظاری از دیگران نداشتند که کار خوبی برای‌شان انجام دهند، امام علی(ع) و دیگر بزرگان الهی نیز اینگونه بودند

همچنین امام کاظم(ع) نیز با سخاوت زیادی که داشتند برای خشنودی خداوند به نیازمندان واقعى کمک می‌کردند، از صفات والاى ایشان احسان و نیکى به مردم بوده است، نیازمندان به امام کاظم(ع) حاجت مى‌بردند و نیازشان را برطرف می‌کردند و ایشان را باب‌الحوائج مى‌دانستند. این موضوع نیز نشان می‌دهد با کسانی که توقع و انتظار دارند تا کاری برای‌شان انجام دهیم اگر در توان‌مان است می‌توانیم این کار را انجام دهیم و باعث خشنودی خداوند و رضایت آنها شویم و اگر توقعات و انتظارات غیرمنطقی و نادرست هستند و واقعا نمی‌توانیم از عهده‌ی آنها بربیاییم بهتر است با روی خوش و بیانی خوب برای‌شان توضیح دهیم که از عهده‌ی ما بر نمی‌آید که آنها را برآورده کنیم

این روزها سطح توقعات و انتظارات برای بسیاری به روش‌های مختلف خیلی بالا رفته است، از طرفی هر چه موفقیت‌ها بیشتر باشد میزان توقعات و انتظارات خودمان و دیگران هم به نوعی بیشتر می‌شود. به دنبال تأیید دیگران بودن، مورد قبول همه قرار گرفتن، همیشه درک شدن، همیشه تشکر و تحسین کردن و انگیزه دادن، همان رفتار خوبی که با دیگران داشته‌ایم با ما داشتن, توقعاتی است که بنا به دلایل مختلف در همه‌ی اوقات برآورده نمی‌شوند و نشان از وابستگی و احتیاج کاذب به دیگران است و باعث نارضایتی‌مان از آنها می‌شود. در این‌جور موارد هر چه سطح توقعات و انتظارات‌مان را کم‌تر کنیم بهتر است چون خودمان راحت‌تر و بانشاط‌‌تر خواهیم بود و این موضوع در سیر و سلوک فردی‌مان برای رشد درونی نیز تأثیر زیادی دارد

منطقی این است که همیشه در خانواده، محیط کار، در میان دوستان و همسایگان و در اجتماع آنچه درست است را بگوییم و کار درست را انجام دهیم, چه دیگران بپسندند یا نه و چه به نوعی برای‌مان جبران شود یا نه, چون این موضوع یک چیز کاملا نسبی است، از طرفی توقع نداشتن از دیگران باعث می‌شود لحظه‌های‌مان را به خوبی بگذرانیم و روابط‌‌مان با دیگران خوب باقی بماند. پس یادمون نره “بی‌توقع و با اشتیاق زندگی کنیم که بخش با اهمیتی از آن جز این نیست”.

۱۴۰۲/۱۱/۲۰

منبع:

مأموریت+/ مقالات محمد کارگر مزرعه ملا