عبور از ضعف ها و مسئولیت‌پذیری در قبال دیگران

مراقبه چیست و چه تأثیری بر روی ما دارد؟
1401-12-19
حرف آخر در آخرین جمعه سال ۱۴۰۱
1401-12-19

عبور از ضعف ها و مسئولیت‌پذیری در قبال دیگران

وقتی متوجه اهمیت این موضوع شده باشیم که برای موفقیت و پیشرفت در زندگی نیاز به آموختن داریم و آموزش های مفیدی که باید را دیده باشیم و آنها را به اجرا گذاشته باشیم به مرور زمان نتایج درخشان آنها را در وجود خود و ابعاد مختلف زندگی‌مان می بینیم؛ این مورد یکی از مهم‌ترین مراحلی است که هر فرد باید آن را پشت سر بگذارد تا زندگی خود را سروسامان بدهد و به رشد و پیشرفت و بالندگی برسد

به همین خاطر آنچه باعث می شود به خواسته‌های‌مان*اهداف، رویاها و آرزوها* دست یابیم و مسائل و مشکلات‌مان را حل کنیم, در ابتدا آموزش موضوعات کاربردی در زندگی‌مان است و از دلایل مهمی که بسیاری در زندگی خود پیشرفتی ندارند و با مسائل و مشکلات مختلفی دست به گریبان هستند, پشت سر نگذاشتن آموزش موضوعاتی می باشد که در زندگی آنها تأثیرگذار می باشند و آنها را نیاموخته اند

واژه ی کلیدی در این مورد وجود دارد و آن این است “مستضعف”، کلمه ای که بسیاری با آن دست به گریبان هستند؛ اگر ریشه ای به این موضوع نگاه کنیم متوجه می شویم خیلی از ضعف ها و کمبودها از آن نشأت می گیرد

در اینجا منظور از مستضعف دو نوع است: ۱- مستضعف فکری و ۲- مستضعف عملی

۱- مستضعف فکری فردی است که از موضوعات مهمی که می تواند زندگی او را تغییر دهند و مسائل و مشکلات او را حل نمایند آگاهی ندارد و گاهی بدتر از آن نمی داند که موضوعات مهمی را نمی داند، به همین خاطر دست روی دست گذاشته و منتظر است تا دیگران کاری برای او در جهت رسیدن به خواسته ها و رفع مسائل و مشکلاتش انجام دهند و در برخی مواقع مهم نیز در تشخیص خود در موضوعات مهم دچار اشتباه می شود

۲- مستضعف عملی هم فردی است که از مرحله ی اول عبور کرده باشد اما شرایط رسیدن به خواسته ها و حل مسائل و مشکلات خود را نداشته باشد، به نوعی امکاناتی که می تواند به او در حل مسائل و مشکلاتش کمک نمایند و او را به خواسته هایش برسانند را دارا نباشد

نکته ی مهم: افراد ناتوان از نظر سن و کسانی که بیماری های مختلف مزمن دارند عذرشان کاملا موجه است که باید مورد حمایت مراکز مختلف مورد نیاز آنها قرار بگیرند

اما هر دوی این موارد یعنی ۱- مستضعف فکری و ۲- مستضعف عملی, موارد بسیار مهمی هستند و اگر ما هم بخواهیم آنها را در زندگی‌مان حل کنیم به درک آنها نیاز داریم

در گزینه ی اول یعنی مستضعف فکری که موضوع بسیار مهمی هم می باشد آموزش ها بسیار وسیع و مختلف هستند و وقتی ما آنها را پشت سر بگذاریم متوجه می شویم هر موضوع چرا مهم است، چگونه باید از آن به درستی استفاده کنیم تا نتایج مثبت آن را در ابعاد وجودی و زندگی خود ببینیم

در گزینه ی دوم نیز نیاز است افرادی که می توانند در جهت بهبود زندگی دیگران کاری انجام دهند شرایط رشد افراد مختلف را فراهم نمایند تا آنها دست به کار شوند و زندگی خود را سروسامان و بهبود دهند؛ خدا را شکر تا حدودی افراد و مراکز مختلف و سازمان های متنوعی در این زمینه وجود دارند و فعال هستند که هر کس می تواند بر اساس نیاز خود به آنها مراجعه نماید تا به آنها کمکی که باید انجام شود

موضوعی که مهم است این است که بسیاری در جامعه مستضعف فکری هستند و آموزش هایی که برای آنها در زندگی مفید و مهم می باشد را پشت سر نگذاشته اند تا در جهت آموخته های مفید, خود را بسازند، ضعف های خود را رفع کنند، بلند شوند و مسیر زندگی خود را ادامه دهند و زندگی خود را تغییر دهند و به جای مدام ماهی دادن به آنها ماهی‌گیری به آنها یاد داده شود و از طرفی تک بُعدی رشد نکنند و تمام ابعاد وجودی و زندگی خود را همزمان با هم رشد دهند

مثلا تصور کن یک نفر فقط از زندگی این را آموخته باشد که کار کند و پس‌انداز داشته باشد و به دارایی های خود اضافه کند و هیچ کمکی به دیگران نکند و از طرفی به دیگر جنبه های وجودی خود نیز توجه نداشته باشد و آنها را همزمان با هم رشد ندهد, این هم نوعی مستضعف فکری می باشد، یا کسی که کار مشتری و یا ارباب رجوع خود را به درستی و در زمان مناسب انجام نمی دهد، یا کسی که بدون اینکه متوجه باشد به نوعی ظلم و بی عدالتی می کند و… به همین خاطر مستضعف فکری هم انواع مختلف در سطوح مختلف را شامل می شود

اگر یکی از مخاطبین قدیمی مأموریت+ و این بخش یعنی مقالات بوده باشی متوجه شده ای که چقدر تنوع آموزشی موضوعاتی که به زندگی‌مان مرتبط می باشند و مهم هستند وسیع می باشد و اگر جدی گرفته شوند و اجرا شوند چه تأثیر عمیقی بر روی ما و ابعاد مختلف زندگی‌مان خواهند داشت، تازه آنچه تاکنون به همراه هم آموختیم تا جای ممکن خلاصه بود, مرتبط با مناسبت های تقویمی هفته ای که پشت سر گذاشتیم بود و هر موضوع اگر به خوبی بخواهد آموزش داده شود کمِ کم یک کتاب صد صفحه ای پُر محتوا را شامل می شود؛ به همین خاطر آموزش موضوعات مهم و کاربردی یکی از موارد مهم در زندگی همه ی ما می باشد که باعث رفع ضعف ها و شکوفایی‌مان می شود و ما را توانمند می کند

وقتی این آموزش ها را در زندگی خود جدی بگیریم و آنها را اجرا کنیم نه تنها خودمان ضعف های‌مان را رفع می کنیم, از آنها عبور می کنیم و پیشرفت می کنیم بلکه می توانیم به پیشرفت دیگران هم کمک کنیم و دنیا زمانی جای بهتری برای زندگی می شود که هر یک از ما بتوانیم با آنچه آموخته ایم به اندازه ی خودمان در آن تأثیر مثبت بیشتری بگذاریم؛ نیازی هم نیست منتظر باشیم تا کارهای بزرگ انجام دهیم، در مسیر خود, هر کاری که از دستمان بر بیاید تا برای دیگران مفید باشد را انجام دهیم دنیا جای بهتری برای زندگی می شود، هر کس هم به اندازه ی توانایی، تخصص، آموخته ها، مهارت ها و داشته های خودش می تواند به دیگران به روش های مختلف احسان و نیکوکاری کند و به نوعی به دیگران کمک نماید و مسئولیت اجتماعی خود را در قبال جامعه انجام دهد

راه های زیادی برای کمک به دیگران وجود دارد, جدا از پرداخت مبالغ مالی به نیازمندان, یکی از آنها این است که در تخصصی که در شغل خود داریم به دیگران کمک کنیم تا نیازشان در آن زمینه رفع شود، یکی دیگر از کارها این است که به آموخته هایی که در زندگی آموخته ایم آنها را هم به دیگران بیاموزانیم و به آنها کمک کنیم تا به رشد فکری برسند، یکی هم در مهارت هایی که در انجام کارهای مختلف داریم, چون به هر حال همه ی ما در انجام برخی کارها مهارت داریم که مورد نیاز دیگران است مانند تعمیر برخی وسایل، کار دیگر این است که با داشته هایی که داریم برای دیگران مفید باشیم, مثلا اگر وسایل اضافه ای را در خانه و یا محیط کار داریم و سال هاست از آنها استفاده نکرده ایم ممکن است برای فرد و یا افرادی دیگر مورد نیاز باشند و این کار ارزشمند در زندگی دیگران مفید خواهد بود؛ شعر زیبایی از سعدی در مورد این موضوع وجود دارد و آن این است که “ای سیر تو را نان جوین خوش ننماید؛ معشوق من است آن که به نزدیک تو زشت است”، گاهی آن چیزی که ما فکر می کنیم به درد خودمان نمی خورد و از آن استفاده ای نمی کنیم اما عجیب به درد دیگران می خورد و می تواند نیاز آنها را رفع نماید

همچنین هر کاری که باعث امیدواری دیگران شود، باعث پیشرفت‌شان شود، باعث رشد و تعالی آنها شود و کمکی باشد جهت بهبود زندگی آنها، حال این دیگران هر کسی می تواند باشد, چه اعضای خانواده‌ی‌مان و یا اقوام و آشنایان، چه همکاران و یا پرسنل در محیط کار، چه همسایگان، چه افرادی که در فضای مجازی هستند و چه افرادی که در اجتماع با آنها مواجه می شویم و هر فرد دیگری، اگر بتوانیم برای آنها کاری انجام دهیم و از دستمان بر بیاید که انجام دهیم دنیا به جای بهتری برای زندگی تبدیل می شود، مهم بی تفاوت نبودن نسبت به دیگران است

اینکه کار خود را هر چه که هست تا جایی که از دستمان بر می آید به بهترین نحو انجام دهیم و نیاز مخاطب و مشتری خود را به بهترین شکل رفع کنیم

اینکه آنها را امیدوار و شاد کنیم و به آنها انگیزه و روحیه بدهیم

اینکه در کسب و کار هوای مشتریان خود را داشته باشیم و بر روی محصولاتمان قیمت و شرایط پرداخت منصفانه ای بگذاریم

اینکه خبر شایعه ای را در شبکه های اجتماعی پخش نکنیم و قبل از هر کار تمام جوانب موضوع را بسنجیم

و در کل هر کاری که باعث بهبود شود و به نوعی از جنس نور باشد، رفع مسائل و مشکلات مختلف باشد، امید و انگیزه باشد، راهنمایی باشد که در جهت رشد و پیشرفت سالم دیگران باشد, توانایی حل ضعف های مختلف را دارد و آنچه ثابت شده است این است که اول از همه ما مردم خودمان باید به فکر خودمان باشیم و همیشه همین کار مفید بوده است, برعکس آن هم اثر تضعیف کننده داشته است، چون می دانی! خیلی ها نسبت به این موضوعات بی تفاوت هستند و نه تنها کاری برای بهبود زندگی دیگران انجام نمی دهند بلکه باری بر روی دوش دیگران می شوند و با انواع و اقسام روش های مختلف بار منفی بیشتری را در جامعه پخش می کنند در صورتی که دیگران نیازمند کمک و همراهی و دلگرمی هستند تا زندگی خود را بسازند

در این بین ما جوان ها نقش مهمی در این زمینه داریم چون در سطح جامعه هستیم و به خوبی با مسائل و مشکلاتی که وجود دارند آشنا می باشیم و اگر به درستی آموزش دیده باشیم و خود را ساخته باشیم می توانند در حد توان خود به دیگران هم کمک کنیم تا آنها هم زندگی بهتری داشته باشند. مثال ها در این مورد زیاد است، جدا از مواردی که در پاراگراف های بالا گفته شد: “ترویج و توسعه ی فرهنگ قرض الحسنه تا افراد نیازمند به مبالغ مالی مشکلشان حل شود و نیازی به وام های بانکی با سودهای آنچنانی‌شان نداشته باشند؛ انجام کارهای فرهنگی و هنری به روش های روز در مساجد تا افراد مختلف مخصوصا جوان ها ترغیب شوند در مساجد حضور پیدا کنند و حضور فعال و موثری داشته باشند، تا کارهایی مثل حفظ محیط زیست و درختکاری و…”، همین قدم های به ظاهر کوچک و به ظاهر پیش پا افتاده اگر فراگیر شوند باعث رشد و پیشرفت یکسان در همه جا می شوند، به شرط آنکه مسئولیت‌پذیر باشیم و معنای عبادت را در کارهای دیگر هم ببینیم؛ گاهی نشان از انتظار برای منتظران تنها به نیت نیست بلکه به عمل همزمان در روزهای زندگی هم می باشد, در کنارش به دعا و راز و نیاز و انجام کارهای دیگر که مفید و موثر دانسته شده اند هم نیاز است

بار خدایا غیبت او را پایان بخشِ غم ها قرار بده و به واسطه ی او شکاف ها و نفاق ها را از امت بردار/ امام علی(ع)

ما شبی دست برآریم و دعایی بکنیم؛ غم هجران تو را چاره ز جایی بکنیم/ حافظ

نکته ای که در انجام کارهای سازنده, مخصوصا کارهای خیر به هر شکلی که وجود دارد مهم است این است که اول برای رضای خدا و بی منت باشد و تا حد ممکن بدون شوآف و جلب توجه تا شخصیت و وقار افراد نیازمند حفظ شود و از طرفی کمک به دیگران جنبه ی بولد نمودن کارهای خیری که انجام می دهیم به خود نگیرد و این مورد باز برای خودمان خوب است

دینی که طرفدار شادی و سرور و سرزندگی، دوستی تمام اقوام و مذاهب و سلیقه ها و آزادی سالم همیشگی انسان است, طرفدار همیشگی مستضعفان و مستمندان هم بوده است و می باشد، اگر درک شود همه ی سفارشاتش خوب است که باعث پیشرفت و سلامت و آرامش انسان می باشند، حتی آن احکامی که باب میل شخصی ما نیستند و به آنها یک نه ی بزرگ گفته می شود, چون بسیاری از افراد بی گناه عزیزانشان که برای دفاع از امنیت ما به دست افرادی که تشویق شده بودند را از دست دادند و این روزها هر روز حسرت یک لحظه دیدن دوباره ی آنها را دارند و نباید باز این اتفاق تکرار شود تا درس عبرتی باشد برای دیگران

پس نسبت به آنچه آگاه نیستید اظهار نظر نکنید زیرا اکثر حق در همان چیزی‌ است که شما انکار می‌ کنید. پس رأی‌ خود را در آنچه چشم عقل قعرش را درک نمی‌ کند و اندیشه به آن راه ندارد به کار نبرید/ امام علی(ع)– نهج‌البلاغه, بخش هایی از گفتار ۸۶

انجام هر کاری همت می خواهد، همت و اراده باشد ضعف ها زیاد است و می توان آنها را پیدا نمود و جای خالی ها را پُر کرد؛ مانند سیدجمال‌الدین اسدآبادی که با دست خالی اما بر پایه ی آموزش های مفیدی که دیده بود و فکر بازی که داشت کار خود را شروع کرد و با ژرف‌نگری که داشت راه حل مسائل و مشکلات را بازگشت به اسلام اصیل, پاک نمودن اسلام از خرافات می دانست و با طرح اندیشه ی اتحاد دنیای اسلام به بیداری اسلامی کمک نمود و در پی چاره‌جویی برآمد و به همین منظور سفرهای مختلفی به برخی کشورها داشت. سید جمال, به مسلمانان اصرار می‌کرد که تفاوت‌های فرقه‌ای خود را به فراموشی سپرده, یکدیگر را به خاطر خیر و صلاح امت اسلام تحمل کنند. از مبانی اندیشه ی او پرهیز از تک‌نگری در دین و پذیرش تفسیر‌های جدید و نو از دین و گسترش دامنه ی اجتهاد در همه ی مسائل و مبارزه با روحیه تسلیم نشدن به قضا و قدر و گوشه‌نشینی نکردن و رضایت به وضع موجود نداشتن بود. سید با نگاهی خردورزانه و توسعه محورانه سعی در پیدا نمودن نقاط ضعف فضایی که بر جوامع اسلامی وجود داشت در این راستا با عواملی مانند استعمار و استبداد برخورد کرد که خود سرمنشاء بسیاری از مشکلات نظیر فقر علمی و فرهنگی و جدایی جوامع مسلمان از اسلام اصیل و عدم خودباوری و رضایت به وضع موجود و… بود در قالب‌های گوناگون مبارزه ‌کرد

کمک به مستضعفان و نیازمندان در اقشار مختلف و گوناگون جامعه یکی از کارهای مهمی است که می توان محرومیت ها را در هر کجا با آن از میان برد و کفه های ترازوی عدالت را تا جای ممکن مماس به هم نگه داشت تا همه از یک سطح از زندگی خوب و مطلوب بهره‌مند شوند و این کار شدنی است که پس از آموزش های مفید و اجرای آنها در زندگی‌مان به عزم و اراده و یک مدیریت قوی نیاز دارد و همانطور که گفته شد هر کس هم به اندازه ی توانایی، تخصص، آموخته ها، مهارت ها و داشته های خودش؛ اینگونه می توان به مرور زمان این زخم کهنه را برای همیشه درمان کرد

کمک به همنوع خود, زبان مشترک همه ی افراد مسئولیت‌پذیر با هر اعتقاد و سلیقه ای در هر کجای دنیاست

تلاشی که برای خوشبختی دیگران انجام می دهیم ما را از جایگاهی که داریم بالاتر می برد/ لیدیا ام. چاید

کسانی خوشبخت‌ترند که بیشترین کار را برای دیگران انجام می دهند/ بوکر تی واشنگتن

حتی کوچک‌ترین عمل و کمک به دیگران مانند قطره ای آب است که در کل استخر موج ایجاد می کند/ ناشناس

ما همه می خواهیم به یکدیگر کمک کنیم، نوع بشر اینگونه است, ما می خواهیم به وسیله ی شادی یکدیگر زندگی کنیم, نه غم و غصه یکدیگر/ چارلی چاپلین

برای آبادانی بیش از پیش این مرز و بوم, مسئولیت‌پذیری هر یک از ما که نوعی تعهد درونی است نقش مهمی دارد و می توان آن را بهتر از قبل نمود، کشوری که هیچ چیز از دیگر کشورها کم ندارد و جاذبه های دیدنیِ تاریخی، طبیعی، مذهبی و فرهنگی بسیار متنوعی دارد که حتی بهتر از کشورهای دیگر است؛ اگر هر یک از ما قدر آن را بدانیم، زیبایی ها و پیشرفت هایش را هم ببینیم و نسبت به ضعف هایی که وجود دارند و به اقشار ضعیف و نیازمند جامعه احساس مسئولیت کنیم، خود را همیشه متمایل به کف جامعه ببینیم و به محیط زیست و طبیعت آن هم توجه داشته باشیم

آرام آرام فصل سفر و مسافرت ها شروع شده، با یک ویدیو با حال و هوای شرجی و جنوب, سری به جزیره ی قشم می زنیم و این مقاله را با هم تمام می کنیم/ همچنان مثل گذشته افراد نیازمند را به هر شکلی که از دستت بر می آید فراموش نکنی, هفته ی خوبی داشته باشی.

۱۴۰۱/۱۲/۱۹

منبع:

مأموریت+/ مقالات محمد کارگر مزرعه ملا

کمپین"دست های مهربان" سایت مأموریت+.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *