رسیدن به سطحی که در آن از نظر مالی تأمین بود، بتوان هزینه‌ها و مخارج روزمره و ماهانه را بدون دغدغه پرداخت کرد و به بسیاری از خواسته‌ها رسید و در راحتی و رفاه مورد پسند خود روزگار را گذراند حتی گاهی بدون اینکه نیاز باشد به سر کار رفت آرزوی خیلی‌ها می‌باشد که به آن “استقلال مالی” گفته می‌شود

برای اینکه بتوان به استقلال مالی رسید نیاز است تا با مفاهیمی آشنا شد و مراحلی را پشت سر گذاشت که در ادامه با آنها و جزئیات‌شان آشنا می‌شویم

درآمد: هر فرد در شغلی که دارد و یا در آینده خواهد داشت به ازای میزان دریافتی و سودی که کسب می‌کند درآمدی را به دست می‌آورد که بیشتر زمان‌ها به صورت ماهانه محاسبه می‌شود. اگر بتوان درآمد را افزایش داد تأثیر زیادی بر روی رسیدن به استقلال مالی در زمان کمتری دارد؛ بسته به شغل گاهی با اضافه کاری، افزایش فروش و یا گاهی هم با شغل دوم به صورت پاره‌وقت و یا راه‌اندازی کسب و کاری دیگر که به آن علاقه داریم می‌توان به این مهم رسید. “دهقانِ سال‌خورده چه خوش گفت با پسر؛ کای نورِ چشمِ من, به جز از کِشته نَدرَوی/ حافظ”. هیچ‌کس با فتوسنتز نتوانسته امورات زندگی‌اش را بگذراند و به استقلال مالی برسد, بنابراین نیاز است با کار و تلاش, درآمد به دست آورد و اولین گام را در این مسیر با موفقیت پشت سر گذاشت

هزینه: مبالغی که به دلایل مختلف خرج می‌شود هزینه نام دارد مانند پرداخت قبوض مختلف، شارژ ساختمان، تعمیر وسایل، حمل و نقل و هزینه‌های دیگر. تعیین مبلغی مشخص برای هزینه‌های روزانه و ماهانه کمک می‌کند تا متوجه شویم در کجاها لازم است مبالغی خرج شوند و در کجاها می‌توان صرفه‌جویی داشت و درآمد را با مخارج بی‌رویه حیف و میل نکرد. این مورد کمک می‌کند تا هزینه‌های غیر ضروری را کاهش داد و مبلغ بیشتری را برای پس‌انداز یا سرمایه‌گذاری که در ادامه از آنها گفته می‌شود در نظر گرفت. هر چه هزینه‌ها معقول‌تر باشند رسیدن به استقلال مالی در زمان کمتری ممکن می‌شود

خرید: هر آنچه بابت آن مبلغی پرداخت می‌شود و محصولی^{*کالا یا خدمات*} در قبال آن دریافت می‌شود خرید را در بر می‌گیرد. برای اینکه خرید رضایت بخشی داشت مخصوصا در خریدهایی که مبالغ بالایی هزینه می‌شود قبل از رسیدن به استقلال مالی بهتر است اول این موضوع را در نظر گرفت که آیا این خرید واقعا ضروری است!؟، آیا می‌توان آن را برای آینده گذاشت!؟؛ اگر اینگونه بود می‌توان آن خرید را انجام نداد و اگر خرید لازم و ضروری بود مخصوصا در خریدهایی که مبالغ بالایی هزینه می‌شود بهتر است با صرف زمان و پرس‌وجو, مناسبت‌ترین فروشنده را پیدا کرد که با قیمت مناسب و شرایط پرداخت منعطف محصول را به فروش می‌رساند. خریدهای مدیریت نشده رسیدن به استقلال مالی را به تعویق می‌اندازند

پس‌انداز: میزان مبلغی که کنار گذاشته می‌شود و در فواصل زمانی مختلف به آن اضافه می‌شود پس‌انداز را شکل می‌دهد. بسیاری از افرادی که به استقلال مالی می‌رسند به خاطر توجه به این مورد است و پس‌انداز گام مهمی در رسیدن به استقلال مالی به حساب می‌آید. شاید شوخی به نظر برسد اما دوست یکی از دوستان زمانی می‌گفت به هیچ وجه نمی‌تواند مبلغی را برای پس‌انداز کنار بگذارد و همه‌ی درآمدش به آخر ماه نرسیده خرج می‌شود؛ این موضوع می‌تواند برای بسیاری صحت داشته باشد. حتی اگر فقط مقدار کمی از درآمد پس‌انداز شود با گذشت زمان این مقدار کم جمع‌آوری شده به مبلغ قابل توجهی خواهد رسید. اگر در پس‌انداز مشکلی وجود دارد با شروع مبالغ کم می‌توان آن را انجام داد و با توجه به موارد پاراگراف‌های قبل با گذر زمان آن را افزایش داد. داشتن یک حساب بانکی مختص به این موضوع و قراردادن مبالغی در فواصل زمانی مختلف مانند ماهانه در آن می‌تواند شروع خوبی برای پس‌انداز باشد و بسیاری همین کار را در مسیر رسیدن به استقلال مالی انجام داده‌اند

سرمایه‌گذاری: وقتی میزان قابل قبولی از پس‌انداز در کاری قرار می‌گیرد که در کنار اینکه ارزش پول حفظ می‌شود, سودی را به دنبال دارد به نوعی سرمایه‌گذاری انجام گرفته است. سرمایه‌گذاری درست باعث می‌شود مبالغی که پس‌انداز شده‌اند به گردش دربیایند و به سوددهی بیشتری برسند. کسانی که در زمان مناسبی به استقلال مالی می‌رسند این مرحله را مانند مراحل قبل جدی می‌گیرند و با سرمایه‌گذاری معقولانه و مشورت با افراد متخصص پس‌انداز خود را به جریان انداخته, سود بیشتری کسب می‌کنند. با ایجاد چند منبع درآمد فعال و غیر فعال مانند سرمایه‌گذاری در کسب و کار خود و یا دیگران، سرمایه‌گذاری در بورس و بازار سهام، صندوق‌های سرمایه‌گذاری مختلف مانند صندوق درآمد ثابت یا حتی املاک و مستغلات می‌توان با در نظر گرفتن تورم از پس‌انداز به بازدهی خوبی رسید

دارایی: هر آنچه که قابلیت نقدشوندگی را دارد جزئی از دارایی به حساب می‌آید. هر چه دارایی‌ها ارزشمندتر باشند رسیدن به استقلال مالی بهتر ممکن می‌شود

بدهی: مبلغی که به دیگران باید پرداخت شود بدهی را ایجاد می‌کند. افرادی که استقلال مالی دارند بدهی‌شان به دیگران صفر است و از طرفی خودشان را مقروض دیگران نمی‌کنند، بنابراین کاهش و به تدریج حذف بدهی‌ها یکی از هدف‌های مهم در رسیدن به استقلال مالی است که با رعایت دخل و خرج می‌توان به آن رسید. زمانی که پرداخت اقساط وام، مبالغی که از دیگران قرض گرفته می‌شوند، خریدهای نسیه از کسب و کارها، در کسب و کار تسویه حساب با تأمین کنندگان مواد اولیه و یا فروشندگان محصول به صورت عمده و…. به پایان می‌رسد و دیگر این موارد تکرار نمی‌شود نشان دهنده‌ی این است که استقلال مالی به صورت کامل انجام گرفته است

توجه به این موارد و پشت سر گذاشتن این فرآیند عامل مهمی در رسیدن به استقلال مالی به صورت کامل است. با تعیین اهداف مالی می‌توان به مرور زمان این مراحل را پشت سر گذاشت؛ پاسخ به پرسش‌هایی مانند اینکه در ماه چه مقدار درآمد داریم و چگونه می‌توانیم آن را افزایش دهیم؟، چه هزینه‌های مهمی وجود دارد؟، چه مبلغی را برای خریدهای ضروری باید کنار گذاشت؟، میانگین میزان پس‌انداز ماهانه چقدر باشد؟، در کجا باید سرمایه‌گذاری کرد؟ و چه دارایی‌هایی را به دست آورد و باعث حفظ آنها شد؟ کمک می‌کند تصمیمات بهتری گرفته شود و رسیدن به استقلال مالی امکان‌پذیر شود

برای رسیدن به استقلال مالی داشتن نگرش و باورهای درست نقش مهمی دارند. برخی را پول کنترل می‌کند و برخی پول را کنترل می‌کنند، این دو با هم خیلی تفاوت دارند؛ اگر از پول نگرش درستی وجود داشته باشد و بر این باور بود که می‌توان به استقلال مالی رسید و بتوان درآمد و پول را به روشی که گفته شد کنترل کرد, رسیدن به استقلال مالی برای هر فرد ممکن می‌شود. این نکته‌ی بسیار مهمی است که افرادی که از نظر مالی مستقل هستند پول برای آنها کار می‌کند نه آنها برای پول، بنابراین داشتن این نوع نگرش و باورها بسیار مهم هستند. کسانی که استقلال مالی دارند رفتار مالی درستی دارند و با پس‌انداز، سرمایه‌گذاری و افزایش دارایی‌های با ارزش آرام آرام به استقلال مالی رسیده‌اند, به همین دلایل در این کار موفق هستند. از آن طرف کسانی که رفتار مالی درستی ندارند، هزینه‌ها و خریدهای‌شان را کنترل نمی‌کنند و بدون حساب و کتاب درآمدشان را خرج می‌کنند، بدهی‌های‌شان تمامی ندارد و این نگرش و باور را ندارند که می‌توان به استقلال مالی رسید متأسفانه به آن نمی‌رسند. “از آنجا که همه چیز بازتابی از ذهن ماست همه چیز را می‌توان با ذهن‌مان تغییر داد/ بودا”. به همین خاطر برای رسیدن به استقلال مالی نیاز است نگرش و باورهای درستی نسبت به پول و نوع استفاده از آن داشت تا به استقلال مالی دست یافت و با دانش مدیریت سرمایه برای همیشه باعث حفظ آن شد

اینکه چقدر زمان می‌برد تا به استقلال مالی رسید بستگی به میزان درآمد، مدیریت منابع مالی و توجه به مواردی که به آنها اشاره شد دارد، سپس با یک برنامه‌ریزی دقیق و خوب و تلاش و پشتکار و تعهد, بسته به شرایط هر فرد, ۵ تا نهایت ۱۰ سال زمان نرمالی است که در نهایت بتوان به استقلال مالی رسید

با وجود منابع آموزشی مختلف نسبت به دهه‌های پیش, دانش رسیدن به استقلال مالی در اختیار همه قرار دارد و هر کس می‌تواند در مسیر آن قرار بگیرد و به آن برسد، اینگونه رویای یک شبه پولدار شدن به روش‌های غیر علمی نیز برای همیشه کنار گذاشته می‌شود و با راه و روشی مطمئن و اصولی می‌توان از نظر مالی تأمین بود و مستقل شد

وقتی به استقلال مالی رسیدم چگونه از آن به نحو احسن استفاده ببریم؟

درست است که رسیدن به استقلال مالی خیلی خوب است اما اگر به درستی از آن استفاده نشود هر فرد را به سمت موارد منفی و مسیرهای اشتباه سوق می‌دهد. چند مورد از آنها زیاده‌خواهی در کسب ثروت و توجه بیش از حد به مادیات و تنوع طلبی و مصرف‌گرایی است که پایانی برای آنها وجود ندارد و دیگری از دست دادن معنای زندگی می‌باشد؛ چون استقلال مالی باعث رفع بسیاری از نیازها و رسیدن به خیلی از خواسته‌ها می‌شود, وقتی بیشتر نیازها و خواسته‌ها رفع می‌شوند, در کنار اینکه ممکن است به طمع و مال‌اندوزی دچار شد و این موارد به یک عادت منفی تبدیل شوند و از طرفی ممکن است در راه‌های اشتباه به کار گرفته شود, تحقیقات علمی نشان داده است از آن طرف هم خیلی امکان دارد که زندگی معنایش را از دست بدهد چون باعث تجربه‌ی هر آنچه باید می‌شود, در این سطح هم زندگی یک‌نواخت می‌شود و در نهایت امکان رسیدن به حس پوچی زیاد است. این مورد را افرادی که به استقلال مالی رسیده‌اند به خوبی درک می‌کنند و در جوامع مختلف در همه جای دنیا نیز مشاهده می‌شود

برای اینکه به این موارد دچار نشد بهتر است میزان مشخصی را برای رسیدن به استقلال مالی و میزان دارایی در نظر گرفت و به این نتیجه رسید که “همین مقدار کافی است و امورات خودم و خانواده‌ام با آن می‌گذرد, به استانداردهای زندگی که به آن علاقه دارم رسیده‌ام, پس بیشتر از این خواستن دلیل منطقی ندارد”. از آن طرف با خودشناسی، بالا بردن ظرفیت خود و سبک زندگی سالم و داشتن هدف‌های متعالی و ارزشمند می‌توان باعث حفظ معنای زندگی شد؛ کمک به نیازمندان برای داشتن زندگی خوب، سرمایه‌گذاری بر روی افراد و کسب و کارهایی که می‌توانند برای خودشان و جامعه مفید باشند و در کل انجام کارهای خیر باعث می‌شوند زندگی معنایش را حفظ کند و باعث رضایت مداوم از روند روزهای در حال گذر شود. اینگونه می‌توان استقلال مالی که به دست می‌آید را به نحو احسن مورد استفاده قرار داد بدون اینکه به موارد منفی آن دچار شد و از آن طرف رضایت و آرامش درونی بالایی را به دست آورد

در آموزه‌های دینی نیز به این موارد توصیه شده است که کار و تلاش و رسیدن به سطح قابل قبولی از درآمد و دارایی که بتوان با آن شرایط مناسبی داشت برای هر فرد مورد نیاز است تا هم برای خودش و داشتن و حفظ خانواده‌ای ایده‌آل و هم برای دیگران مفید باشد. در ادامه با چند نمونه از آنها در سخنان امام علی(ع) آشنا می‌شویم: “هر که بر رنجِ کسب و کار صبر نکند باید رنجِ بى چیزى را تحمل کند”، “هر که سختی‌ها را بر خود همراه کند به مال دسترسی پیدا می‌کند”، “بهترین مال آن است که برای تو اثر نیکی در پی داشته باشد”، “آنکه از مال خود بهره‌مند نشده است توانگر مشمار”، “بهترین دارایی تو آن است که برای برآوردن نیازهایت بسنده باشد”، “بهترین دارایی آن است که بدان وظایف و تکالیفی که بر عهده انسان است ادا شود”، “بهترین مال آن است که انسان را در انجام کارهای نیک یاری کند”و…

رسیدن به استقلال مالی آرزوی بسیاری می‌باشد, مخصوصا برای جوان‌ها، با پشت سر گذاشتن مراحلی که گفته شد و توجه به نکته‌هایی که در آن اهمیت دارند هر کس می‌تواند به استقلال مالی برسد و از فواید خوب آن بهره‌مند شود.

۱۴۰۳/۵/۲۶

منبع:

مأموریت+/ مقالات محمد کارگر مزرعه ملا