از موضوعات مهمی که باعث می‌شود زندگی خوبی داشته باشیم و موجب بهتر شدن آن شویم یکی “خوشبین بودن” است و دیگری “واقع‌بین بودن”، این دو در کنار هم زندگی بسیار خوبی را برای هر فرد می‌سازند و هر انسان موفقی به آنها توجه ویژه‌ای داشته است که توانسته به خواسته‌هایش^{*اهداف، رویاها و آرزوها*} برسد

خوشبین بودن و واقع‌بین بودن یعنی چه؟

خوشبین بودن به معنای داشتن نگرش^{*طرز فکر و نوع نگاه*} درست و مثبت به خودمان و دنیای پیرامون‌مان می‌باشد که باعث می‌شود آنها را به صورت خوب برای خودمان تفسیر کنیم و ببینیم. واقع‌بین بودن نیز به معنای دیدن واقعیت‌ها به صورت درست است بدون آنکه آنها را بیش از اندازه کوچک و یا بزرگ کنیم و وقتی خوشبینی و نگاه واقع‌بینانه به اندازه در کنار هم قرار می‌گیرند کارکرد درستی برای‌مان خواهند داشت تا از آنها نهایت استفاده را ببریم

افراد خوشبین چه ویژگی‌هایی دارند؟

کسانی که خوشبین‌ هستند طرز فکر و نگاه مثبتی به گذشته، زمان حال و دنیای پیرامونشان و آینده دارند، آنها به این ضرب‌المثل‌^{*هرچه پیش آید خوش آید*} باور دارند که هر چه برایشان پیش آمده و می‌آید با توجه به حکمت الهی خیری در آن است و آینده‌ی خوبی در انتظار آنهاست, در نتیجه انتظار بهترین چیزها را دارند و با امید، انگیزه، روحیه و حس و حال خوبی که با این ویژگی به دست می‌آورند لحظه‌ها و زندگی‌شان را می‌گذرانند و تلاش می‌کنند به خواسته‌های‌شان برسند. اینگونه افراد در کوتاه‌مدت و بلندمدت عملکرد بسیار بهتری نسبت به دیگرانی که بدبین هستند و نگرش و باورهای منفی دارند و احساس ناتوانی و درماندگی می‌کنند دارند و از سلامت بیشتری برخوردار می‌باشند

خوشبین‌ها چون با شرایط مختلف تطبیق‌پذیر هستند اگر چیزی برایشان به خوبی پیش نرود و با دشواری‌هایی مواجه شوند زندگی را رها نمی‌کنند و زانوی غم بغل نمی‌گیرند و جا نمی‌زنند, مانند حافظ که سروده است “که بد به خاطرِ امیدوارِ ما نرسد”, بلکه خیلی زود با نگرش و باورهای درستی که دارند و سپس با کسب آگاهی^{*دانش و علم*} و تلاش و نگاه به جنبه‌های مثبت هر چیز به دنبال راه‌حل می‌گردند و سعی می‌کنند بهترین نتیجه را به دست آورند. بنابراین افرادی که به درستی خوشبین هستند برداشت و تصویر واقع‌بینانه‌ای از هر چیز و هر رویداد دارند، یعنی واقعیت‌ها را نادیده نمی‌گیرند اما در صددند که آنها را به درستی بررسی و سپس تفسیر کنند و با تجربه و دانش و علمی که دارند و مدام به آن می‌افزایند سعی می‌کنند بهترین تصمیم و عملکرد را در قبال آنها داشته باشند

به همین خاطر است که اینگونه افراد با ذهن آرامی که دارند حس بسیار خوبی را در زمان حال دریافت می‌کنند، سرزنده و شاداب هستند و تصمیمات خوبی می‌گیرند و مهم‌ترین فرصت‌های زندگی‌شان را از دست نمی‌دهند و برای رسیدن به چیزهایی که می‌خواهند تلاش خود را به کار می‌گیرند و در نتیجه به آنها می‌رسند

چه چیزهایی باعث می‌شود فرد خوشبینی باشیم و آن را در وجودمان تقویت کنیم؟

توجه به داشته‌هایی که در زندگی داریم و توانمندی‌ها و نقاط قوت‌مان و باور به آنها، یادآوری موفقیت‌ها و خاطرات خوب، توجه به چیزهای مثبت از هم‌صحبتی و بودن با افراد مختلف و الهام‌بخش گرفته تا محتواهای گوناگون در رسانه‌های مختلف و موسیقی که گوش می‌دهیم، شکرگزار بودن و ایمان و توکل داشتن به خداوند، داشتن باورها و آگاهی درست، تکرار جملات تأکیدی مثبت و تلقین به خود، مراقبه داشتن و دوری از افکار و چیزهای منفی، بودن در زمان حال و توجه به موفقیت‌هایی که کسب می‌کنیم و رویدادهای خوبی که برای‌مان اتفاق می‌افتند و تمرکز بر نکات مثبت، تصویرسازی ذهنی از آینده‌ی خوبی که برای خودمان در نظر گرفته‌ایم و در کل توجه به نیمه پُر لیوان و منظره‌ی زیبای پشت پنجره باعث می‌شوند فرد خوشبینی باشیم

چیزهایی که نشان می‌دهند فرد خوشبینی هستیم یا نه و نتیجه‌ی موارد بالا می‌باشند نگرش درست و حس مثبت و حال خوب درونی و خوش خلقی است و  می‌توانیم نحوه‌ی نگرش و احساس و رفتارمان را با توجه به مواردی که گفته شد تغییر و یا بهبود دهیم، وقتی این کار را انجام می‌دهیم باعث رضایت از زندگی و ایجاد حس خوشبختی، امیدوار بودن و بالا رفتن اعتمادبه نفس، داشتن حال خوب، بهبود سلامت و آرامش بیشتر، راحت‌تر و شادتر گذراندن زندگی و حل مسائل و مشکلات مختلف می‌شویم چون رسیدن به این موارد نتیجه‌ی خوشبین بودن می‌باشد که باعث می‌شود بر روی طرز فکر ما تأثیر خوبی بگذارد و نتایج خوب آن را ببینیم. زمانی که در این چارچوب ذهنی مثبت قرار می‌گیریم راحت‌تر می‌توانیم برای داشتن زندگی بهتر تصمیم‌گیری کنیم و لحظه‌ها و روزهای‌مان را به خوبی بگذرانیم

افراد خوشبین چون شور و شوق بالایی دارند در زندگی شخصی، خانوادگی، کاری و در تحصیل موفقیت‌های بیشتری کسب می‌کنند و مدام رشد و پیشرفت خواهند داشت اما در مقابل افراد بدبین و شکاک و منفی‌گرا در این موارد رفتار نادرستی از خودشان نشان می‌دهند و با مشکلات مختلفی مواجه می‌شوند و حل آنها برای‌شان خیلی سخت‌تر است و لحظه‌ها را برای خودشان و دیگران دشوار می‌کنند. به همین خاطر کسانی که در زندگی فردی و شغلی مشکلاتی دارند و آنها که می‌خواهند در تحصیل موفق باشند اول نیاز به خوشبینی و بعد به نگاه واقع‌بینانه نیاز دارند، این دو در کنار هم باعث می‌شوند که به دنبال راه‌حل درست و منطقی برای مسائل و مشکلات و ضعف‌های‌شان باشند و آنها را به خوبی حل کنند و از طرفی باعث حال خوب و پیشرفت و موفقیت اطرافیان چه در محیط خانواده و چه در کارشان نیز شوند

اگر به‌ نتیجه‌ی خوشبینی و بدبینی بیندیشیم و بدانیم که چقدر در مراحل و جنبه‌های مختلف زندگی‌مان می‌توانند موثر باشند قطعا تلاش‌مان را خواهیم کرد که حتی اگر فرد بدبینی هستیم, خوشبین باشیم چرا که حال خوب و موفقیت‌مان در گروی نگرش و باورهای مثبت و خوب ما خواهد بود. این موضوع از نظر علمی نیز ثابت شده است که خوشبینی و نگاه واقع‌بینانه و تعادل داشتن بین آنها در ابعاد مختلف زندگی‌مان تأثیر زیادی دارند

خوشبینی و نگاه مثبت داشتن از موارد توصیه شده در آموزه‌های الهی و دینی نیز می‌باشد، همانطور که خداوند گفته است “من در گرو گمان بنده‌ام به خودم هستم و مطابق گمان بنده‌ام با او رفتار می کنم” یعنی هر نوع برداشتی از خداوند داشته باشیم و نوع درخواست‌هایی که داریم و می‌خواهیم برآورده شوند, او همان‌ها را برای‌مان به انجام می‌رساند که اگر ایمان قوی و باورهای خوبی داشته باشیم و خوشبین هم باشیم نیکوترین‌ها را در زمان مناسب برای‌مان در زندگی رقم می‌زند

حسن ظن از بهترین صفات انسانی و پُربارترین مواهب الهی است/ امام علی(ع)

حتی در عرفان هم به این موضوع توجه شده است و حق با عطار است وقتی با نگاه خوشبینانه‌ و واقع‌گرایانه‌ای که در بیشتر آثارش دارد ما را به سوی راه درست و معرفت سوق می‌دهد و تشویق به زیستنی معنادار می‌کند تا زندگی را به صورت شایسته‌ای بگذرانیم. او از طرفی میراث‌دار فکری سنایی است و از سوی دیگر تأثیر عمیقی بر آثار و اندیشه‌های مولانا گذاشته است. عطار امید داشتن به خداوند را موضوع مهمی می‌داند چون تمام اشیاء از یک نور واحد هستند؛ در جایی گفته است اگر امیدمان به خداوند نباشد در فکر و خیال بیهوده می‌مانیم “جانی که به نورِ حق ندارد امید؛ در عالمِ اوهام بماند جاوید” و در جایی دیگر می‌گوید “ز تو راهست روشن همچو خورشید؛ به تو دارم حقیقت جمله امید” که نشان می‌دهد امید داشتن راه را همچون خورشید برای‌مان روشن می‌کند که در نهایت به آنچه می‌خواهیم برسیم “چون شوی صافی تمام از بهرِ او؛ دل شود روشن تو را از مهرِ او”، “امیدی بسته بودی هم برآمد؛ غم و اندوهِ تو یک‌سر سرآمد” و از زبان خداوند با شعر به ما می‌گوید “شو اکنون تا تو را واصل کنم من؛ همه امیدِ تو حاصل کنم من” و در جایی دیگر نتیجه می‌گیرد “کسی کاندر وصال امید دارد؛ حقیقت او دلی جاوید دارد”, “دلِ بیدار کی غافل شود زین؛ که امیدش یقین حاصل شود زین”، “از این نورست ما را هر دو امید؛ لقا زین نور خواهد بود جاوید. از این نورست بی‌شک هر چه بینی؛ دلا اکنون تو در عین الیقینی”

نکته‌ای که وجود داد این است که خوشبین بودن و نگاه واقع‌بینانه نیز دو مهارت بسیار عالی هستند که نیاز به تمرین و تکرار مداوم دارند تا در وجودمان نهادینه شوند و به عادتی خوب در ما تبدیل شوند

بنابراین تصمیم به اینکه زندگی خوبی داشته باشیم به آیتم‌های پسندیده‌ی خوشبینی و نگاه واقع‌بینانه‌ی ما خیلی مرتبط است، وقتی همیشه آنها را مدنظر قرار دهیم و تعادل را بینشان حفظ کنیم نتایج خوب و درخشانی را می‌بینیم و سرحال خواهیم بود و روزهای‌مان را به خوبی می‌گذارنیم

زندگی مثل یک گلدون می‌مونه، چرایی‌شو بهت نمی‌گم اما با آنچه گفته شد سعی کن یک برداشت خوب از آن داشته باشی.

۱۴۰۳/۱/۳۱

منبع:

مأموریت+/ مقالات محمد کارگر مزرعه ملا