مهمانی رفتن و یا دعوت مهمان در میان بستگان^{*خانواده و اقوام*}، همسایگان و دوستان رواج دارد و برای همه‌ی ما پیش می‌آید که به مهمانی برویم و یا برای‌مان مهمان بیاید، مخصوصا در ایام عید، روزهای تعطیل و مناسبت‌های مختلف با این موضوع بیشتر مواجه هستیم

نکته‌هایی وجود دارد که با رعایت آنها می‌توانیم به خوبی از فواید مهمانی رفتن و یا برگزاری مهمانی بهره‌مند شویم و لحظه‌های خوبی را در رفت و آمدهایی که با دیگران داریم بگذرانیم و تجربه‌ی خوشایندی را برای خودمان و دیگران سبب شویم؛ در ادامه با برخی از مهم‌ترین آنها آشنا می‌شویم

بایدهای مهمانی رفتن

به دعوت میزبان احترام بگذاریم و آن را بپذیریم

اگر زمان مهمانی مناسب نیست و به دلایل مختلف واقعا نمی‌توانیم در مهمانی حضور داشته باشیم از میزبان بخواهیم در صورت امکان آن را برای زمان دیگری بگذارد و یا از دعوت او تشکر کنیم

وقتی تصمیم گرفتیم در مهمانی شرکت داشته باشیم از میزبان بخواهیم که خودش را به زحمت نیندازد

یکی از مهم‌ترین نکات در آداب حضور در مهمانی این است که اگر دعوتی از طرف میزبان نبوده است تا جای ممکن سرزده به مهمانی نرویم و بسته به شرایط و مسافتی که وجود دارد, کمی زودتر به میزبان خبر دهیم تا آمادگی داشته باشد و از طرفی متوجه باشیم در خانه حضور دارد

تا حد ممکن دست خالی به مهمانی نرویم. خوشبختانه هدیه دادن یکی از رسوم بسیار خوبی است که بیشتر ما آن را در هنگام رفتن به مهمانی رعایت می‌کنیم که می‌تواند شامل هر چیز شود، از انواع سوغاتی تا هر نوع خوراکی و میوه و دیگر مواردی که بسته به نوع مهمانی و مسافت و مدت زمان دیدار و نوع مهمانی می‌توانیم در تهیه هدیه آن را مورد توجه قرار دهیم چرا که این کار باعث خوشحالی میزبان می‌شود

در زمان مناسب در مهمانی حاضر شویم و اگر ممکن است به دلایلی دیر برسیم میزبان را در جریان بگذاریم چون قطعا تدارک دیده است و منتظر ماست

موقع دیدار با رویی باز با میزبان و هر یک از افرادی که در مهمانی هستند سلام و احوال پرسی داشته باشیم

در هنگام مهمانی و مراسم مختلف گفتگوی دوستانه و مثبت داشته باشیم^{*کدورت از دل حافظ ببرد صحبت دوست/ حافظ*} و به موضوعات مشترکی اشاره داشته باشیم که به همه‌ی جمع مرتبط است و فردی در آنها معذب به پاسخ‌گویی و گوش سپردن به آنها نباشد. موضوعات مفید و جالب و امیدوارکننده موارد خوبی برای گفتگو می‌باشند. همچنین صحبت‌های درگوشی مهمان‌ها با هم، پشت سر فرد دیگری حرف زدن و گله و شکایت از این و آن پسندیده نیست و باعث ناراحتی افراد حاضر در مهمانی می‌شود و جو مهمانی را برای همه ناخوشایند می‌کند. مهمانی جایی برای فراموشی و کنار گذاشتن دل‌خوری‌ها و مشکلات مختلف افراد حاضر در آن است

استفاده از تلفن همراه را محدود کنیم و آن را برای بعد از مهمانی بگذاریم و یا اگر لازم است در زمان مناسب خیلی کم از آن استفاده داشته باشیم چون این کار بی‌توجهی به حال و هوای مهمانی است. این موضوع در این سال‌ها برای بسیاری در مهمانی‌های مختلف خیلی آزاردهنده شده، بنابراین بهتر است گوشی‌مان را در حالت بی‌صدا بگذاریم و با افراد حاضر در مهمانی برای مدتی که با آنها هستیم همراهی داشته باشیم

در صحبت‌ها و رفت و آمدهای داخل خانه حریم‌ خصوصی میزبان را رعایت کنیم، مخصوصا بدون اجازه به دیگر جاهای منزل سرک نکشیم. بهتر است حس کنجکاوی‌مان را کنترل کنیم و به وسایل مختلفی که در محیط خانه وجود دارد کاری نداشته باشیم؛ اگر چیز جالبی وجود دارد از میزبان بخواهیم تا در صورت امکان در موردش برای‌مان بگوید و بی‌اجازه به برخی وسایل دست نزنیم

نظم و انضباط محیط خانه‌ی میزبان را رعایت کنیم و به افراد دیگری که همراه‌مان هستند مخصوصا کوچک‌ترها بابت این موضوع و موضوعات دیگری که گفته شدند و در ادامه گفته می‌شوند مواردی را یادآور شویم

در هنگام مهمانی به میزبان در انجام برخی کارها کمک و یاری دهیم حتی اگر به تعارف گفته شود زحمت نکشیم. این خصوصیتی است که بیشتر افراد آن را در مهمانی رعایت می‌کنند و باعث سهولت در انجام کارهای میزبان خواهد شد و از طرفی این کار باعث می‌شود صمیمیت بیشتری بین مهمان‌ها و میزبان‌ها برقرار شود

بابت هر نوع پذیرایی که می‌شود حتی اگر باب میل و سلیقه‌ی‌مان نیست با خرسندی تشکر کنیم. از غذاها و خوراکی‌های مختلف و محلی تعریف و تمجید کنیم و در مورد دستور پخت آنها و نحوه‌ی تهیه‌شان سوال بپرسیم، این مورد باعث می‌شود میزبان فکر نکند آنها مورد پسندمان نیستند. همچنین می‌توانیم اگر مناسب دیدیم از طعم غذا، عطر چای، نوع دکور و چیدمان وسایل و تزیینات خانه و… تعریف کنیم، انتقاد در مورد این موارد و خیلی چیزهای دیگر خارج از عرف و آداب مهمانی رفتن است و باعث ناراحتی اهل خانه می‌شود، بهتر است اگر به نظرمان جالب نیستند در مورد آنها چیزی نگوییم

در طول مهمانی از اشتباهات میزبان چشم‌پوشی کنیم و توقعات‌مان را کنار بگذاریم، قرار نیست در هر مهمانی برای‌مان سنگ تمام گذاشته شود و میزبان اشتباهی نداشته باشد، همانطور که ما هم ممکن است در هنگام برگزاری مهمانی ناخواسته اشتباهاتی داشته باشیم

هنگامی که مناسب دیدیم مهمانی را در زمان مناسب آرام آرام ترک کنیم چون این موضوع بر عهده‌ی مهمان است تا از میزبان بابت پایان مهمانی درخواست رفتن داشته باشد تا میزبان به زندگی‌اش برسد، خب او هم نیاز به استراحت داره و کار داره بندخدا، درست نیست کنگر بخوریم و لنگر بیندازیم

بعد از مهمانی از همه‌ی کسانی که به نوعی میزبان محسوب می‌شوند با خوشرویی, صمیمانه تشکر و قدردانی داشته باشیم و از آنها دعوت کنیم تا آنها هم به دیدارمان بیایند

پس از مهمانی در فواصل زمانی مختلف با میزبان در تماس باشیم و بعد از احوال پرسی و گفتگو بار دیگر متشکر شویم؛ طبق اصول آداب معاشرت مهمانی بهتر است در این مورد از میزبان دو بار تشکر کرد، یک‌بار موقع خداحافظی و یک‌بار دیگر فردای روز مهمانی به صورت تلفنی

از آداب و اصول مهمانی رفتن و احترام به میزبان رعایت همین موارد است که اگر آنها را مورد توجه قرار دهیم برای میزبان خوشایند هستند و باعث می‌شود رفت و آمدها پابرجا باقی بماند

وقتی می‌خواهیم مهمانی برگزار کنیم

بسته به نوع مهمانی روز و ساعت مناسبی را برای برگزاری در نظر بگیریم و حداقل چند روز زودتر هر یک از مهمان‌ها را در جریان بگذاریم و با احترام آنها را دعوت کنیم تا در مهمانی حضور داشته باشند

با افرادی که می‌دانیم ممکن است نبود آنها در جمع بعد از اینکه متوجه شوند مهمانی برگزار شده و باعث دلخوری آنها شود هم توجه داشته باشیم و در صورت امکان آنها را هم دعوت کنیم؛ بهتر است این موضوع را در میان بستگان بسیار نزدیک خیلی بیشتر مورد توجه قرار دهیم

به مواردی که با رعایت‌شان مهمان‌ها خوشحال می‌شوند و باعث راحتی آنها می‌شود دقت داشته باشیم و آنها را قبل از رسیدن مهمان‌ها برای‌شان فراهم کنیم تا در هنگام آمدن و حضور آنها برای خرید و تهیه‌شان بیرون نرویم

با خشنودی سلام و احوال پرسی گرمی از مهمان‌ها داشته باشیم و از آنها استقبال کنیم چون این موضوع بیشتر بر عهده‌ی میزبان است تا از همان ابتدا باعث خوشحالی و راحتی مهمان‌ها شود

به همه‌ی افراد حاضر در مهمانی از کوچک و بزرگ چه در گفتگو و چه در پذیرایی توجه داشته باشیم، برای‌شان به اندازه وقت بگذاریم تا انتظارات‌شان برآورده شود و به هر یک از آنها خوش بگذرد و احساس غریبگی نکنند و برازنده‌ی آنها باشد. همچنین درست است که تعارف به مهمان‌ها خوب است اما تعارف بیش از حد باعث معذب شدن آنها می‌شود

فضای آرام و شاد و راحتی را در مهمانی سبب شویم تا مهمان‌ها همینکه مشغول رفع خستگی راه هستند تشویق به صحبت و گفتگو شوند. بیشتر شنونده‌ی صحبت‌ها بودن تا اینکه گوینده باشیم بهتر است و گفتگوی خوب یک هنر می‌باشد

اگر رسم و رسومی در شهر و فرهنگ‌مان وجود دارد و مهمان‌ها با آن آشنا نیستند آن موارد را انجام دهیم و به توضیح آنها بپردازیم، این کار برای مهمان‌هایی که از شهری دیگر به دیدارمان می‌آیند جالب است و باعث سرگرم شدن آنها نیز می‌شود تا وقت آنها به خوبی پُر شود

همچنین پخت و پز غذاها و خوراکی‌های محلی نه تنها موجب تجربه‌ای خوب برای مهمان‌هایی که از راه دور آمده‌اند می‌شود بلکه باعث حفظ و ماندگاری این میراث ارزشمند نیز خواهد شد و نشان دهنده‌ی فرهنگی غنی است

در هنگام خداحافظی تا درب خانه به بدرقه‌ی مهمان‌ها برویم، به خاطر آمدن‌شان قدردانی کنیم و از آنها بخواهیم دوباره به دیدارمان بیایند. همچنین می‌توان با هدیه‌ای موجبات خوشحالی بیشتر آنها را فراهم کنیم. هر چه هدیه مرتبط با فرهنگ بومی باشد بهتر است

حضور در جوامع مختلف و برگزاری مهمانی آداب و اصول مخصوص به خودش را دارد اما مواردی که گفته شدند تا حد زیادی عرف یک مهمانی را تشکیل می‌دهند که با توجه به همه‌ی آنها دورهمی خوب و به یادماندنی برگزار می‌شود

آنچه در مهمانی مهم است دیدار یکدیگر و از نزدیک جویای حال هم شدن و هم‌صحبتی و انتقال حال خوب و گذراندن لحظه‌های خوش در کنار هم می‌باشد تا همزیستی و گفتگوی بهتر و بیشتری در بین افراد حاضر در مهمانی برقرار شود، از روزمرگی رهایی یابیم و تجربه‌ی خوبی برای مهمانان و میزبانان به‌جا بماند. با دانستن این مطلب موضوعات پیش پا افتاده را در مهمانی کنار می‌گذاریم تا لحظه‌های خوبی برای همه گذرانده شود 

گفته شده دید و بازدید و مهمانی برای برقراری ارتباط انسان‌ها یک نیاز و امر مهم شناخته می‌شود و در افزایش تعاملات بسیار مناسب می‌باشد و با اظهار محبت و علاقه میان بستگان و آشنایان و همسایگان و دوستان نقش بسزایی در رفت و آمدها، جویای حال هم شدن، یادگیری مهارت‌ها و رفتارهای اجتماعی مخصوصا برای کوچک‌ترها و گذراندن اوقات فراغت برای همه دارد 

دید و بازدید و مهمانی رفتن که در اسلام از آن به عنوان صله رحم یاد می‌شود یکی از مهم‌ترین مواردی است که توصیه زیادی به آن شده و به پیوند بستگان و خویشاوندان و دیدار آنها اشاره دارد. از دیگر ثمرات دید و بازدید, فواید شخصی و اجتماعی آن است که می‌توان به نیکویی خلق، شادی و نشاط جمعی و نیز نزدیکی روابط یا در صورت قهر بودن به برقرار مجدد آن اشاره داشت

اگر مواردی که گفته شدند را مورد توجه قرار دهیم و پندار و گفتار و کردار نیک داشته باشیم هم مهمانی رفتن برای خودمان و همراهان و کسانی که میزبان هستند خوشایند می‌شود و هم برگزاری مهمانی برایمان رضایت‌بخش خواهد بود و این رسم و رسوم نیک پابرجا باقی می‌ماند

درست است که مهمانی رفتن و برگزاری مهمانی وقت‌گیر است و ممکن است از برخی کارهای‌مان عقب بیفتیم اما ارزشش را دارد.

۱۴۰۳/۱/۱۰

منبع:

مأموریت+/ مقالات محمد کارگر مزرعه ملا